ਮਃ ੨ ॥
ਸੇਈ ਪੂਰੇ ਸਾਹ ਜਿਨੀ ਪੂਰਾ ਪਾਇਆ ॥
ਅਠੀ ਵੇਪਰਵਾਹ ਰਹਨਿ ਇਕਤੈ ਰੰਗਿ ॥
ਦਰਸਨਿ ਰੂਪਿ ਅਥਾਹ ਵਿਰਲੇ ਪਾਈਅਹਿ ॥
ਕਰਮਿ ਪੂਰੈ ਪੂਰਾ ਗੁਰੂ ਪੂਰਾ ਜਾ ਕਾ ਬੋਲੁ ॥
ਨਾਨਕ ਪੂਰਾ ਜੇ ਕਰੇ ਘਟੈ ਨਾਹੀ ਤੋਲੁ ॥

 ਮਹਲਾ ੨ : ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਜੀ
 ਰਾਗ ਮਾਝ  ਅੰਗ ੧੪੬ (146)

ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਿਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਉਹੀ ਪੂਰੇ ਸ਼ਾਹ ਹਨ, ਉਹ ਇੱਕੋ ਪਿਆਰ ਵਾਲੇ ਰੰਗ ਵਿਚ ਹੀ, ਅੱਠੇ ਪਹਰ (ਸਾਰਾ ਦਿਨ), ਦੁਨੀਆ ਵਲੋਂ ਬੇ-ਪਰਵਾਹ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।

ਪਰ ਅਜੇਹੇ ਲੋਕ ਬੜੇ ਘੱਟ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਸ ਅਥਾਹ ਰੱਬ ਦੇ ਦੀਦਾਰ ਵਿਚ ਹਰ ਵੇਲੇ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ।

ਪੂਰੇ ਬੋਲ ਵਾਲਾ ਪੂਰਨ ਗੁਰੂ ਪੂਰੇ ਭਾਗਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੀ ਪੂਰਨ ਬਣਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਤੋਲ ਘਟਦਾ ਨਹੀਂ, ਭਾਵ, ਅੱਠੇ ਪਹਰ ਦੀ ਲਿਵ ਘਟਦੀ ਨਹੀਂ ।


31 ਮਾਰਚ, 1504 : ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਦੂਜੇ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ (ਲਹਿਣਾ) ਜੀ

ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਜੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਗੁਰੂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 31 ਮਾਰਚ, 1504 ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਮੱਤੇ ਦੀ ਸਰਾਂ (ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ) ਵਿਚ ਬਾਬਾ ਫੇਰੂ ਮਲ ਜੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਰਾਮੋ ਦੇ ਘਰ ਜਨਮ ਹੋਇਆ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦਾ ਨਾਮ ‘ਲਹਿਣਾ’ ਸੀ ਤੇ ਆਪ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਮਾਂ-ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀ ਸਨ। ਲਹਿਣਾ ਜੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ ਕਿ ਬਾਬਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਕਾਰਨ ਮੱਤੇ ਦੀ ਸਰਾਂ ਉੱਜੜ ਗਿਆ। ਫੇਰੂ ਜੀ ਆਪਣੇ ਪਰਵਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪਿੰਡ ਖਡੂਰ ਆ ਵੱਸੇ। ਭਾਈ ਲਹਿਣਾ ਜੀ 20 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਹੱਟੀ ਦਾ ਕੰਮ ਸੰਭਾਲਿਆ।

ਬਾਬਾ ਫੇਰੂ ਜੀ ਵੈਸ਼ਨੋ ਦੇਵੀ ਦੇ ਭਗਤ ਸਨ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਦੇਵੀ ਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਪਿਤਾ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ 1526 ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਈ ਲਹਿਣਾ ਜੀ ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਆਂ ਦੇ ਜੱਥੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੇਵੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ।

ਸਾਲ 1521 ਤੱਕ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਏ ਸਨ।

ਖਡੂਰ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸਿੱਖ, ਭਾਈ ਜੋਧਾ, ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਲਹਿਣਾ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਸੁਣੀ। ਓਦੋਂ ਹੀ ਲਹਿਣਾ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਮਿਲਨ ਦਾ ਮਨ ਬਣਾ ਲਿਆ।

ਜਦੋਂ 1532 ਵਿਚ ਦੇਵੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੇ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਜੱਥੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਹੀ ਠਹਿਰ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਤਾਂ ਐਸੀ ਖਿੱਚ ਪਈ ਕਿ ਭਾਈ ਲਹਿਣਾ ਜੀ ਫਿਰ ਗੁਰੂ ਜੋਗੇ ਹੀ ਹੋ ਗਏ।

ਭਾਈ ਲਹਿਣਾ ਜੀ ਨੂੰ 1532 ਤੋਂ 1539 ਤੱਕ ਦੇ ਸੱਤ ਸਾਲ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਸੰਗਤ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਲਈਆਂ। ਹਰ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿਚੋਂ ਪਾਸ ਹੁੰਦੇ ਗਏ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ 2 ਸਤੰਬਰ, 1539 ਨੂੰ ਬਾਬਾ ਲਹਿਣਾ ਜੀ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਗਲਵਕੜੀ ਵਿਚ ਲਿਆ ਤੇ ‘ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ’ ਨਾਮ ਥਾਪ ਕੇ ਗੁਰਗੱਦੀ ਦੀ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਆਪ ਨੂੰ ਸੌਪ ਦਿੱਤੀ।