ਆਸਾ ॥
ਕਰਿ ਬਿਚਾਰੁ ਬਿਕਾਰ ਪਰਹਰਿ ਤਰਨ ਤਾਰਨ ਸੋਇ ॥
ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਜਗਜੀਵਨੁ ਐਸਾ ਦੁਤੀਅ ਨਾਹੀ ਕੋਇ ॥ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ
ਰਾਗ ਆਸਾ ਅੰਗ ੪੮੨ (482)
ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਵਿਕਾਰ ਛੱਡ ਦਈਏ ਅਤੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਚੇਤੇ ਰੱਖ ਕੇ ਗੁਰਮਤਿ ਵਿਚਾਰ ਕਰਿਆ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਐਸਾ ਕਰਨਾ ਹੀ ਇਸ ਸਮੁੰਦਰ ਰੂਪੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚੋਂ ਸਾਨੂੰ ਤਾਰਨ ਲਈ ਜਹਾਜ਼ ਸਿੱਧ ਹੋਵੇਗਾ ।
ਇਸ ਜਗਤ ਵਿਚ ਇਹ ਗਿਆਨ ਹੀ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਐਸਾ ਆਸਰਾ ਬਣੇਗਾ ਕਿ ਕੋਈ ਹੋਰ ਦੂਜਾ ਇਸ ਵਰਗਾ ਹੋ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ।
16 ਜਨਵਰੀ, 1872 : 49 ਕੂਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵਿਚ ਤੋਪਾਂ ਨਾਲ ਉਡਾਇਆ ਗਿਆ
ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿਰੁੱਧ 15 ਜਨਵਰੀ, 1872 ਨੂੰ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਦੇ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ’ਤੇ ਕੂਕਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ 7 ਕੂਕੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਫੜੇ ਗਏ।
ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਾਰੇ ਪਾਸੇ ਕੂਕਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਤੀਆਂ।ਇਸੇ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਡੀ. ਸੀ. ਐਮ. ਐਲ. ਕਾਵਨ ਦੇ ਹੁਕਮ ਹੇਠ 16 ਜਨਵਰੀ, 1872 ਦੇ ਦਿਨ, 49 ਕੂਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵਿਚ ਤੋਪਾਂ ਅੱਗੇ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਕੇ ਉਡਾ ਦਿਤਾ ਗਿਆ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ 16 ਹੋਰ ਕੂਕਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿਤੀ ਗਈ।
