ਬਾਬਾ ਮਾਇਆ ਰਚਨਾ ਧੋਹੁ ॥
ਅੰਧੈ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿਆ ਨਾ ਤਿਸੁ ਏਹ ਨ ਓਹੁ ॥ਮਹਲਾ ੧ – ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ
ਸਿਰੀ ਰਾਗ ਅੰਗ ੧੫ (15)
ਮਾਇਆ ਦੇ ਲਾਲਚ ਦੀ ਖੇਡ ਚਾਰ ਦਿਨ ਦੀ ਹੀ ਖੇਡ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਚਾਰ ਦਿਨ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿਚ ਅੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਨਾਮ ਰੂਪ ਕੁਦਰਤਿ ਦਾ ਨਿਯਮ ਵਿਸਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ । ਫਿਰ ਨਾਹ ਤਾਂ ਮਾਇਆ ਨਾਲ ਹੀ ਨਿਭਦੀ ਹੈ ਤੇ ਨਾਹ ਹੀ ਨਾਮ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ।
13 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919 : ਸਾਕਾ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ
ਸਾਕਾ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਜਦੀਕ ਜਲਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਵਿੱਚ 13 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1919 ਨੂੰ (ਵਿਸਾਖੀ ਦੇ ਦਿਨ) ਹੋਇਆ ਸੀ । ਉਥੇ ਰੌਲਟ ਐਕਟ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਭਾ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਭੀੜ ਉੱਤੇ ਜਨਰਲ ਰੇਜੀਨਾਲਡ ਡਾਇਰ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਅਕਾਰਣ ਹੀ ਗੋਲੀ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ।
ਇਸ ਕਤਲੇਆਮ ਕਾਂਡ ਵਿਚ ਪੀੜਤਾਂ ਤੇ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1,500 ਤੋਂ ਵਧ ਸੀ ਅਤੇ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਲੱਗਭਗ 1,000 ਸਨ ।
.